Ngày 14-12, mạng xã hội xôn xao với video một căn nhà 3 tầng trên đường Phan Chu Trinh (TP Lào Cai) có hiện tượng nghiêng dần và bất ngờ đổ sập trong sự ngỡ ngàng của những người xung quanh. Theo đó, nguyên nhân vụ sập nhà được xác định là do nhà hàng xóm đang thi công móng nhà. Vậy, trong trường hợp này, chủ nhà có công trình đang thi công hay người thi công có trách nhiệm bồi thường cho chủ căn nhà bị sập?
Theo Điều 174 Bộ luật Dân sự năm 2015 về nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng thì: “Khi xây dựng công trình, chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản phải tuân theo pháp luật về xây dựng, bảo đảm an toàn, không được xây vượt quá độ cao, khoảng cách mà pháp luật về xây dựng quy định và không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, người có quyền khác đối với tài sản là bất động sản liền kề và xung quanh”. Theo đó, khi xây nhà cần phải đáp ứng các yêu cầu về bảo đảm an toàn cho các công trình lân cận.
Trong vụ việc trên, nguyên nhân khiến cho căn nhà sụp đổ được xác định là do nhà hàng xóm đang thi công móng nhà. Nhưng cũng cần xác định thêm việc có lỗi của bên thi công hay không. Chẳng hạn, đơn vị thi công đã không khảo sát các công trình lân cận; khi thi công không có người giám sát nên để sự cố xảy ra...
Điều 605 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra như sau:
“Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác đó gây thiệt hại cho người khác.
Khi người thi công có lỗi trong việc để nhà cửa, công trình xây dựng khác gây thiệt hại thì phải liên đới bồi thường.”
Theo quy định tại Điều 3 Thông tư 03/2018/TT-BXD hướng dẫn Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở thì: việc bồi thường thiệt hại do các bên tự thỏa thuận, trường hợp các bên không thỏa thuận được thì việc bồi thường thiệt hại được giải quyết theo quy định của pháp luật dân sự. Nếu một bên không thống nhất với mức bồi thường thiệt hại thì có quyền khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền.
Các thiệt hại có thể bao gồm các khoản như thiệt hại về tài sản hoặc người (nếu có).
Thiệt hại về tài sản sẽ bao gồm một số khoản như tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng, chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại…
Trong trường hợp có gây ra thiệt hại về người thì phải chịu các chi phí bồi thường cho thiệt hại về sức khỏe hoặc tính mạng bị xâm phạm.
Nhưng may mắn là sự việc trên không có thiệt hại về người và Các bên đã ngồi trao đổi với nhau, phía gia đình chủ nhà đang thi công công trình đã thống nhất xây lại nhà mới cho chủ ngôi nhà bị sập đồng thời thuê nhà cho người bị thiệt hại ở trong thời gian đang xây nhà.
LHY