Luật Đất đai 2024, với nhiều sửa đổi và bổ sung mang tính đột phá, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam. Những thay đổi này không chỉ hướng đến việc tăng cường minh bạch, công bằng trong giao dịch và quản lý đất đai, mà còn đặt ra những yêu cầu mới đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư trong việc hoạch định chiến lược phát triển. Từ việc điều chỉnh chính sách giá đất, quy định về đấu giá quyền sử dụng đất, đến cơ chế hỗ trợ chuyển đổi mục đích sử dụng đất, Luật Đất đai 2024 mang đến cả cơ hội và thách thức. Doanh nghiệp và nhà đầu tư cần kịp thời nắm bắt các điểm mới này để xây dựng kế hoạch phù hợp, tối ưu hóa lợi ích và đảm bảo tuân thủ pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Tác động của Luật Đất đai 2024 đến doanh nghiệp, nhà đầu tư tại Vĩnh Phúc
1. Định giá đất theo nguyên tắc thị trường và tác động đến doanh nghiệp
Bãi bỏ khung giá đất và cập nhật bảng giá đất hàng năm
Luật Đất đai 2024 đã bãi bỏ quy định về khung giá đất do Chính phủ ban hành 5 năm một lần. Thay vào đó, UBND cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm xây dựng và trình HĐND cùng cấp phê duyệt bảng giá đất lần đầu, áp dụng từ ngày 1/1/2026. Đồng thời, hàng năm, UBND cấp tỉnh phải trình HĐND phê duyệt việc cập nhật, sửa đổi bảng giá đất để áp dụng từ ngày 1/1 năm kế tiếp. Trong trường hợp cần thiết, bảng giá đất có thể được điều chỉnh ngay trong năm.
Ứng dụng của bảng giá đất và giá đất cụ thể
- Bảng giá đất hàng năm được sử dụng để tính các chi phí và thuế liên quan như:
- Tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất hoặc cho thuê đất;
- Thuế sử dụng đất và thuế thu nhập khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
- Giá đất cụ thể sẽ được áp dụng cho các trường hợp như:
- Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất;
- Tính tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê.
Nguyên tắc và phương pháp định giá đất
Quy định mới nhấn mạnh rằng việc định giá đất phải tuân thủ nguyên tắc thị trường, đảm bảo tính trung thực, khách quan, minh bạch và độc lập giữa các tổ chức tham gia. Mục tiêu là đạt được sự hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.
- Nguồn thông tin đầu vào để xác định giá đất bao gồm:
- Giá đất được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và giá;
- Giá đất từ hợp đồng chuyển nhượng;
- Giá đất từ kết quả đấu giá;
- Doanh thu, chi phí liên quan đến việc sử dụng đất.
Những thông tin này phải được thu thập trong vòng 24 tháng trước thời điểm xác định giá đất, với ưu tiên sử dụng dữ liệu gần nhất.
Bốn phương pháp định giá đất
Luật Đất đai 2024 đề ra 4 phương pháp định giá đất:
- Phương pháp so sánh: Dựa trên giá giao dịch thực tế của các lô đất tương tự.
- Phương pháp thu nhập: Tính giá trị đất dựa trên thu nhập mà đất mang lại.
- Phương pháp thặng dư: Áp dụng cho các dự án phát triển bất động sản, tính trên giá trị còn lại sau khi trừ đi chi phí đầu tư.
- Phương pháp hệ số điều chỉnh: Điều chỉnh giá đất dựa trên hệ số nhân với giá đất chuẩn.
Các phương pháp này được sử dụng linh hoạt để xác định giá đất cụ thể và xây dựng bảng giá đất hàng năm.
* Tác động đến doanh nghiệp và thị trường bất động sản
Ảnh hưởng tích cực
- Việc xây dựng bảng giá đất sát với giá thị trường giúp hạn chế đầu cơ đất đai, mang lại cơ hội sở hữu nhà và đất cho người dân với chi phí hợp lý. Chính sách này cũng góp phần đảm bảo tính minh bạch trong giao dịch bất động sản, thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường.
Thách thức đối với doanh nghiệp
- Tuy nhiên, doanh nghiệp và nhà đầu tư có thể đối mặt với một số khó khăn:
- Chi phí sử dụng đất có thể tăng, ảnh hưởng đến lợi nhuận;
- Thuế và phí liên quan đến bất động sản có xu hướng gia tăng;
- Tăng áp lực về nhân lực và quy trình để tuân thủ các quy định mới.
2. Thu hồi đất, chủ đầu tư phải chủ động đàm phán với người dân để xác định mức đền bù hợp lý
Quy định cụ thể về các trường hợp thu hồi đất
Điều 79 Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 32 trường hợp trong đó Nhà nước được quyền thu hồi đất. Các trường hợp này nhằm phục vụ các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia và công cộng. Những lĩnh vực ưu tiên bao gồm giao thông, thủy lợi, cấp thoát nước, xử lý chất thải, năng lượng, chiếu sáng công cộng, và khu phi thuế quan trong khu kinh tế. Việc quy định chi tiết giúp tăng hiệu quả sử dụng đất và hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng theo hướng hiện đại.
Chủ đầu tư tự đàm phán với người dân
Theo quy định mới, việc Nhà nước trực tiếp thu hồi đất chỉ áp dụng cho các dự án nhà ở thương mại hoặc dự án hỗn hợp có mục tiêu xây dựng khu đô thị. Đối với các loại dự án khác, chủ đầu tư buộc phải chủ động đàm phán với người dân để đạt được thỏa thuận về mức đền bù. Quy định này nhằm giảm thiểu tranh chấp, kiện tụng và khắc phục những vướng mắc đã từng xảy ra do các quy định trước đây chưa sát thực tế, làm chậm tiến độ các dự án.
Các điều kiện cần thiết để thực hiện thu hồi đất
Khi thực hiện thu hồi đất cho các dự án phát triển kinh tế - xã hội, doanh nghiệp và nhà đầu tư phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Dự án phải được đưa vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện và được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt;
- Dự án cần có quyết định đầu tư hoặc phê duyệt theo pháp luật liên quan, bao gồm đầu tư công và đầu tư theo phương thức đối tác công tư;
- Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc đồng thời chấp thuận nhà đầu tư theo quy định pháp luật;
- Có văn bản chấp thuận từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các trường hợp đặc biệt như quốc phòng, an ninh theo Điều 84 Luật Đất đai.
Đền bù theo cơ chế thị trường: Chìa khóa thúc đẩy phát triển
Việc đền bù đất phải được thực hiện theo cơ chế thị trường, đảm bảo mức bồi thường tương xứng với giá trị đất bị thu hồi. Chính sách này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ những khó khăn về giải phóng mặt bằng, đặc biệt đối với các dự án đầu tư công lớn trên phạm vi cả nước. Các chuyên gia cho rằng, bồi thường sát giá thị trường không chỉ giúp đẩy nhanh tiến độ dự án mà còn tạo động lực thu hút các nhà đầu tư, thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế - xã hội.
3. Các dự án quy mô nhỏ sẽ không được áp dụng cơ chế thu hồi đất
Quy định về giao đất và đấu giá đất
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, các dự án sử dụng đất có giá trị kinh tế thấp hoặc phục vụ an sinh xã hội, chẳng hạn như xây dựng nhà ở xã hội, khu lưu trú cho công nhân, hoặc giao đất ở cho giáo viên, thường được giao đất trực tiếp mà không qua đấu giá hoặc đấu thầu. Đối với các dự án thương mại, Luật Đất đai 2024 yêu cầu phải áp dụng phương thức đấu giá hoặc đấu thầu khi giao đất hoặc cho thuê đất. Đây là giải pháp cạnh tranh minh bạch nhằm lựa chọn những nhà đầu tư thực sự có năng lực, giúp làm sạch thị trường và nâng cao chất lượng các dự án bất động sản.
Thách thức đối với doanh nghiệp nhỏ
Quy định mới này đặt ra áp lực lớn đối với các doanh nghiệp nhỏ trong ngành bất động sản. Để đáp ứng các yêu cầu cạnh tranh ngày càng khắt khe, các doanh nghiệp này buộc phải tìm cách hợp tác, liên kết để hình thành các tập đoàn lớn hơn hoặc kết hợp với các nhà đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh. Mặc dù số lượng doanh nghiệp có thể giảm, nhưng quy mô vốn trung bình và chất lượng của các dự án bất động sản dự kiến sẽ tăng lên đáng kể.
Thu hồi đất chỉ áp dụng cho dự án quy mô lớn
-
Theo Luật Đất đai 2024, cơ chế thu hồi đất chỉ được áp dụng cho các dự án nhà ở thương mại có quy mô lớn, đảm bảo hạ tầng đồng bộ với đầy đủ tiện ích như điện, đường, trường học và cơ sở y tế. Quy định này nhằm tập trung nguồn lực vào các dự án chiến lược, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy đô thị hóa và gia tăng giá trị khu vực.
-
Các dự án quy mô nhỏ hoặc mang tính chất cục bộ sẽ không thuộc diện thu hồi đất. Những dự án này phải dựa trên sự thỏa thuận tự nguyện giữa các bên liên quan, hạn chế tối đa việc can thiệp từ Nhà nước. Điều này không chỉ giảm thiểu các tranh chấp pháp lý mà còn đảm bảo quyền lợi cho người dân trong quá trình thực hiện dự án.
Hiệu quả kinh tế và xã hội từ các dự án lớn
Những dự án quy mô lớn, được thực hiện theo quy định thu hồi đất, sẽ mang lại nhiều lợi ích. Bên cạnh việc phát triển cơ sở hạ tầng hiện đại, các dự án này còn thúc đẩy sự lan tỏa kinh tế, tạo thêm việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống. Quy định mới không chỉ hỗ trợ phát triển đô thị hóa mà còn đóng vai trò là đòn bẩy quan trọng để thu hút đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
4. Giao đất và cho thuê đất: Tăng cường đấu giá và đấu thầu để minh bạch hóa
Định hướng quản lý đất đai theo chủ trương Nghị quyết 18
Luật Đất đai 2024 đã tiếp thu sâu sắc tinh thần của Nghị quyết 18 với mục tiêu "điều tiết chênh lệch địa tô, bảo đảm công khai, minh bạch". Quy định mới nhấn mạnh việc giao đất và cho thuê đất sẽ chủ yếu thông qua hai hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án đầu tư có sử dụng đất.
Hai hình thức giao đất chính: Đấu giá và đấu thầu
* Giao đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất:
Áp dụng cho quỹ đất sạch, đã được Nhà nước quản lý và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (Điều 125, Luật Đất đai 2024).
* Giao đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư:
Áp dụng với quỹ đất chưa được giải phóng mặt bằng, yêu cầu nhà đầu tư thực hiện dự án phải ứng vốn để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Điều 126, Luật Đất đai 2024).
Trách nhiệm của nhà đầu tư và thời gian thực hiện
Theo quy định, nhà đầu tư trúng thầu phải ứng trước vốn cho công tác giải phóng mặt bằng. Chính quyền địa phương có trách nhiệm hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong thời hạn 36 tháng kể từ khi quyết định công nhận kết quả trúng thầu hoặc theo thỏa thuận hợp đồng. Quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch và cam kết giữa các bên liên quan.
Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên
Chính sách mới được thiết kế để cân bằng lợi ích của ba bên:
- Người dân: Được bồi thường đúng giá thị trường, loại bỏ tình trạng nhà đầu tư mua đất với giá rẻ nhờ các quan hệ không minh bạch.
- Nhà đầu tư: Được biết trước chi phí và thời gian giải phóng mặt bằng, loại trừ tình trạng bị gây khó khăn bởi những nhóm lợi ích trung gian.
- Nhà nước: Tăng thu ngân sách và quản lý đất đai hiệu quả hơn thông qua công cụ đấu giá, đấu thầu.
Quy định về trường hợp không đấu giá hoặc đấu thầu
Luật cũng quy định chi tiết các trường hợp giao đất hoặc cho thuê đất không qua đấu giá, đấu thầu. Điển hình là đất đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất hai lần nhưng không thành công hoặc không có người tham gia (Điều 124, Luật Đất đai 2024). Trong các trường hợp này, việc giao đất chỉ được thực hiện trong vòng 12 tháng kể từ khi đấu giá không thành lần thứ hai.
Tăng tính minh bạch và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội
Cả hai hình thức đấu giá và đấu thầu đều được thiết kế để minh bạch hóa quản lý đất đai, tăng thu ngân sách và chọn lựa nhà đầu tư phù hợp nhất.
- Đấu giá quyền sử dụng đất: Đảm bảo việc giao đất được thực hiện công khai với quỹ đất sạch, tạo nguồn thu phục vụ lợi ích quốc gia.
- Đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư: Nhắm tới các dự án chiến lược, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội trong dài hạn.
Thu hồi đất: Chỉ áp dụng với các dự án lớn và có quy hoạch đồng bộ
Thu hồi đất được giới hạn cho các dự án khu đô thị có hạ tầng đồng bộ và đa chức năng, do Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh quyết định. Điều này đảm bảo thu hồi đất chỉ áp dụng cho những dự án có tính chiến lược và mang lại lợi ích cộng đồng.
Hình thức sử dụng đất cho dự án thương mại
- Luật quy định ba hình thức sử dụng đất để thực hiện các dự án nhà ở thương mại, hỗn hợp:
- Đấu giá quyền sử dụng đất.
- Đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
- Nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.
- Quy định này không chỉ hướng tới quản lý hiệu quả mà còn tạo điều kiện phát triển các dự án bất động sản bền vững, đáp ứng nhu cầu xã hội và góp phần thúc đẩy kinh tế.
5. Doanh nghiệp được nhận quyền sử dụng đất để triển khai dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận
Quy định mới về cơ chế thỏa thuận quyền sử dụng đất
Luật Đất đai 2024 đã mở rộng cơ chế nhận quyền sử dụng đất thông qua thỏa thuận, tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai dự án phát triển kinh tế - xã hội. Cụ thể, theo Điều 127, việc thỏa thuận quyền sử dụng đất áp dụng trong các trường hợp sau:
Thực hiện dự án đầu tư ngoài diện thu hồi đất quy định tại Điều 79.
- Dự án nhà ở thương mại: Thỏa thuận chỉ được áp dụng đối với quyền sử dụng đất ở.
- Dự án không sử dụng vốn ngân sách nhà nước: Nhà đầu tư có thể lựa chọn nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thay vì yêu cầu Nhà nước thu hồi đất, ngay cả khi thuộc diện được thu hồi theo Điều 79.
Điều kiện thực hiện cơ chế thỏa thuận
- Để triển khai dự án theo cơ chế thỏa thuận, doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu sau:
- Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đã được phê duyệt và công bố.
- Nhà đầu tư phải đáp ứng các điều kiện theo quy định tại Điều 122.
- Đối với dự án nhà ở thương mại, chỉ được nhận quyền sử dụng đất ở.
- Có sự chấp thuận bằng văn bản của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về việc thực hiện thỏa thuận quyền sử dụng đất.
Thí điểm cơ chế mới trong lĩnh vực nhà ở thương mại
Gần đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Phó Thủ tướng báo cáo về thí điểm cơ chế mới trong việc nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại. Dự thảo Nghị quyết đề xuất hai chính sách nổi bật:
Chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp để làm dự án: Cho phép doanh nghiệp bất động sản nhận chuyển nhượng các loại đất đủ điều kiện theo Điều 9 của Luật Đất đai 2024 để thực hiện dự án nhà ở thương mại.
Sử dụng đất khác không phải đất ở: Doanh nghiệp bất động sản có quyền sử dụng các loại đất không phải đất ở để triển khai dự án nhà ở thương mại, với điều kiện phù hợp quy hoạch.
Đối tượng và thời gian thí điểm
Cơ chế này áp dụng cho:
- Doanh nghiệp có chức năng kinh doanh bất động sản.
- Người sử dụng đất và các cơ quan, tổ chức đang quản lý đất chưa giao, chưa cho thuê, hoặc đã được giao để quản lý.
- Thời gian thí điểm kéo dài 5 năm, từ ngày 1/1/2025 đến ngày 1/1/2030, nhằm đánh giá tính khả thi và hiệu quả của chính sách.
Ý nghĩa của cơ chế thỏa thuận
Cơ chế này không chỉ giúp doanh nghiệp linh hoạt hơn trong việc tiếp cận quỹ đất mà còn thúc đẩy hiệu quả sử dụng đất, giảm áp lực thu hồi đất từ Nhà nước. Đồng thời, việc minh bạch hóa quy trình nhận quyền sử dụng đất góp phần tăng cường niềm tin của các bên liên quan và tạo nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
6. Doanh nghiệp được linh hoạt lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất
Quy định mới tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp
Luật Đất đai 2024 đã đưa ra một điểm mới quan trọng tại khoản 2, Điều 30, cho phép các tổ chức, cá nhân đang thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê được chuyển sang hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Quy định này nhằm giảm bớt áp lực tài chính cho doanh nghiệp, từ đó góp phần hạ giá thành nhà ở và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Cụ thể, các đối tượng như tổ chức kinh tế, cá nhân, người gốc Việt định cư ở nước ngoài, hoặc tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, nếu đang được Nhà nước cho thuê đất thu tiền một lần, có thể lựa chọn hình thức trả tiền hàng năm. Số tiền thuê đất đã nộp trước đó sẽ được khấu trừ dần vào các khoản thuê đất hàng năm theo hướng dẫn chi tiết từ Chính phủ.
Khắc phục hạn chế từ quy định cũ
Trước đây, theo Luật Đất đai 2013, các đối tượng thuê đất chỉ có thể chuyển đổi từ hình thức trả tiền hàng năm sang trả tiền một lần. Tuy nhiên, quyền chuyển đổi ngược lại chưa được quy định, dẫn đến những hạn chế trong việc điều chỉnh chiến lược tài chính của doanh nghiệp khi gặp khó khăn về nguồn vốn.
Với quy định mới, doanh nghiệp sẽ có thêm sự linh hoạt trong việc cân đối và sử dụng vốn, giảm bớt gánh nặng tài chính trong giai đoạn đầu tư ban đầu. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp cần nguồn lực để triển khai dự án hiệu quả hơn.
Tác động tích cực đến thị trường bất động sản
- Theo ý kiến của các chuyên gia, việc cho phép chuyển đổi sang trả tiền thuê đất hàng năm không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí mà còn có thể tác động trực tiếp đến giá nhà ở. Khi chi phí đầu tư ban đầu giảm, giá thành sản phẩm cũng có cơ hội hạ nhiệt, từ đó gia tăng khả năng tiếp cận của người mua nhà.
- Chính sách này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy lực cầu trên thị trường bất động sản, đồng thời tạo động lực cho các dự án bất động sản có quy mô lớn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu nhà ở xã hội và các phân khúc khác.
- Quy định mới về hình thức trả tiền thuê đất thể hiện sự linh hoạt và đổi mới trong chính sách quản lý đất đai, giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro tài chính và tập trung nguồn lực vào phát triển các dự án. Đây là một bước tiến quan trọng, không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế và xã hội.
7. Đất không sử dụng hoặc dự án chậm tiến độ sẽ bị thu hồi theo quy định mới
Các trường hợp vi phạm dẫn đến thu hồi đất
Luật Đất đai 2024, tại Điều 81, đã quy định rõ các tình huống đất đai bị thu hồi do vi phạm pháp luật. Cụ thể:
- Sử dụng đất không đúng mục đích ban đầu được giao, cho thuê, hoặc công nhận và tái phạm sau khi đã bị xử phạt hành chính.
- Có hành vi hủy hoại đất nhưng tiếp tục vi phạm dù đã bị xử phạt trước đó.
- Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc vượt thẩm quyền quy định.
- Đất nhận chuyển nhượng hoặc tặng cho từ người không được phép chuyển nhượng hoặc tặng cho theo Luật.
- Đất được Nhà nước giao quản lý nhưng bị lấn chiếm hoặc để xảy ra tình trạng tranh chấp đất đai.
Đất không được sử dụng trong thời hạn quy định
Ngoài các vi phạm trực tiếp, Luật cũng nhấn mạnh việc thu hồi đối với đất không được đưa vào sử dụng theo thời hạn quy định:
- Đất trồng cây hàng năm, nuôi trồng thủy sản bỏ không trong 12 tháng liên tục.
- Đất trồng cây lâu năm bỏ không trong 18 tháng hoặc đất trồng rừng không sử dụng trong 24 tháng liên tục mà không có lý do chính đáng.
- Đất dự án đầu tư không được sử dụng trong vòng 12 tháng kể từ ngày bàn giao thực địa hoặc chậm tiến độ sử dụng 24 tháng so với kế hoạch ghi trong dự án.
Gia hạn sử dụng đất và các biện pháp xử lý
Trong trường hợp đất dự án đầu tư không được sử dụng hoặc tiến độ chậm so với kế hoạch, chủ đầu tư có thể xin gia hạn sử dụng thêm tối đa 24 tháng. Tuy nhiên, họ phải nộp thêm một khoản tài chính tương ứng với giá trị tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất cho thời gian được gia hạn.
Nếu hết thời gian gia hạn mà đất vẫn chưa được sử dụng, Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi mà không bồi thường chi phí đất, tài sản gắn liền với đất, hoặc các khoản đầu tư vào đất còn lại.
Tăng cường hiệu quả quản lý đất đai
Quy định mới nhằm đảm bảo đất đai được khai thác và sử dụng hiệu quả, tránh tình trạng lãng phí tài nguyên. Đồng thời, đây cũng là cơ chế để ngăn chặn các hành vi đầu cơ đất đai và tạo điều kiện cho các dự án có năng lực thực sự được triển khai, từ đó đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
8. Mở rộng đối tượng sử dụng đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài
Luật Đất đai năm 2024 đã có những thay đổi đáng chú ý liên quan đến quyền sử dụng đất, đặc biệt là đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Một trong những điểm nổi bật là mở rộng quyền sử dụng đất đối với công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài.
Cụ thể, theo các quy định tại Điều 4, Khoản 3 và Khoản 6 của Luật Đất đai năm 2024, các cá nhân trong nước, công dân Việt Nam ở nước ngoài, cùng với người gốc Việt Nam định cư tại nước ngoài, đều có quyền được giao đất, thuê đất, và công nhận quyền sử dụng đất. Đồng thời, những người này có quyền yêu cầu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các quyền lợi khác liên quan đến tài sản gắn liền với đất nếu đáp ứng đủ các điều kiện cần thiết.
Ngoài ra, đối với người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, quyền sử dụng đất đã được quy định rõ hơn và mở rộng trong các Điều 41, 43 và 44 của Luật Đất đai năm 2024. Cụ thể, họ có quyền tham gia vào các dự án đầu tư, sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, với các điều kiện cụ thể. Họ cũng có quyền sử dụng đất trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao… nhằm tạo thuận lợi cho việc phát triển kinh tế và đầu tư của người Việt Nam ở nước ngoài.
Những quy định này đã giúp mở rộng đối tượng sử dụng đất, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài cũng như người gốc Việt tham gia vào các hoạt động kinh tế, đầu tư tại Việt Nam.
#Mai Ánh